«Σε κάνει να νοσταλγείς μια εποχή που δεν έζησες ποτέ»

Του Θάνου Σαρρή

To πρώτο πράγμα που έκανα, πιάνοντας στα χέρια μου το «Εβάλαμε Οκτώ» ήταν να το φυλλομετρήσω, περίεργος για το πώς ο πολυμήχανος συγγραφέας κατάφερε να γεμίσει 230 σελίδες για έναν και μόνο έναν αγώνα. Ξεκινώντας την ανάγνωση, κατάλαβα από τις πρώτες αράδες πως το βιβλίο δεν αφορά μόνο το «παιχνίδι που άλλαξε την ιστορία», αλλά την ιστορία την ίδια.


Η μαρτυρία του τελευταίου εν ζωή αυτόπτη μάρτυρα του θρυλικού Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός 8-2 αποτελεί την καλύτερη εισαγωγή, ένα ταξίδι στον χρόνο στο μεγάλο χωριό της Αθήνας, τότε που τα παιδιά της πόλης δεν γνώριζαν κανέναν Ολυμπιακό και η επίσκεψη της ομάδας του Πειραιά στο «κάστρο» τους, έμοιαζε σαν προετοιμασία για αντίπαλο από το εξωτερικό. Θέτει το πλαίσιο, γι’ αυτό που θα ακολουθήσει.


Από την πρώτη στιγμή, το βιβλίο καταφέρνει να μεταφέρει τον αναγνώστη σε έναν διαφορετικό κόσμο, να τον βάλει σε μια χρονομηχανή και τον γυρίσει στις γειτονιές της Αθήνας και του Πειραιά, να του συστήσει τον μεγάλο Άγγελο Μεσσάρη και τους αδερφούς Αδριανόπουλους, να του γνωρίσει τον Ούγγρο δάσκαλο Γιόζεφ Κιούνσλερ, να τον ταξιδέψει σε ένα πλωτό πάρτι προς τη Θεσσαλονίκη και στις ποδοσφαιρικές συνήθειες μιας άλλης εποχής.


Τον βάζει στις ίντριγκες της εποχής, εξηγεί πως διαλύθηκε η Π.Ο.Κ και πώς γεννήθηκε ο φανατισμός στο ποδόσφαιρο. Και παρόλα αυτά, του δείχνει στην πράξη ότι ένας «ερυθρόλευκος» ηγέτης μπορούσε να ταξιδέψει στο ίδιο πλοίο με τους φανατικούς οπαδούς του Παναθηναϊκού, χωρίς να τον αγγίξει κανείς.


Ο Ανδρέας Οικονόμου καταφέρνει, ξανά, να ισορροπήσει με μαεστρία ανάμεσα στην ιστορική έρευνα και τη λογοτεχνία, χαρίζοντάς μας ένα έργο, το οποίο διαβάζεται απνευστί. Με μοναδικά ντοκουμέντα (ακόμα και πληροφορίες από ουγγρικές εφημερίδες!), πολύτιμα στοιχεία για το ποδόσφαιρο και την κοινωνία του την εποχή εκείνη, για τις γυναίκες στα γήπεδα, για τα πρώτα καπνογόνα, για τα συνθήματα και τις συνήθειες. Με σπαρταριστές λεπτομέρειες και  ένα μοναδικό φωτογραφικό-αρχειακό ένθετο, που για πρώτη φορά διατίθεται στον κόσμο.


Πάνω απ’ όλα, όμως, μέσα από την λεπτομερή έρευνα, γεννά συναισθήματα, σκιαγραφεί πρόσωπα και διηγείται υπέροχες ιστορίες. Απ’ αυτές που δημιούργησαν τον μύθο της ασπρόμαυρης θεάς και τον μοναδικό δεσμό που έχει και θα έχει για πάντα με την κοινωνία.


Το «Εβάλαμε Οκτώ» έχει στο επίκεντρο τη γέννηση του μεγαλύτερου ελληνικού ντέρμπι, αλλά ολοκληρώνοντας την ανάγνωσή του, νοσταλγείς μια εποχή που δεν έζησες ποτέ. Κι αυτό είναι το μεγαλύτερο  επίτευγμά του.